Ηλίανθος: Το φυτό που παράγει οικολογικά καύσιμα

Οι τελικές αποδόσεις σε σπόρο κυμαίνονται από περίπου 670 κιλά/στρέμμα έως 820 κιλά/ στρέμμα

Τα μυστικά της ενεργειακής καλλιέργειας που εγγυάται σίγουρο εισόδημα για όσους αγρότες την επιλέγουν. Ολοένα και περισσότεροι παραγωγοί στρέφονται στον «Ηelianthus».

Καλλιέργεια
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (στοιχεία 2010), η παραγωγή του ηλιελαίου παρουσιάζει αυξητικές τάσεις τα τελευταία χρόνια, ξεπερνώντας παγκοσμίως τους 10 εκατομμύρια τόνους, ενώ η Ευρώπη αντιπροσωπεύει πάνω από το 60% της παγκόσμιας παραγωγής. Στην Ε.Ε., οι χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή ηλιελαίου, όπως επισημαίνεται στην εργασία του Γεωπονικού, είναι η Γαλλία, η Ισπανία και η Ρουμανία και ακολουθούν η Ολλανδία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Γερμανία και η Βουλγαρία.

Χαρακτηριστικό της στροφής στον ηλίανθο που παρατηρείται στην Ελλάδα είναι το γεγονός ότι, κατά το 2010, στη Λάρισα η καλλιέργεια του φυτού ανήλθε στα 8.500 στρέμματα, έναντι 3.000 στρεμμάτων, καταγράφοντας αύξηση 80%. Μάλιστα, σύμφωνα με τη διεύθυνση αγροτικής ανάπτυξης της Λάρισας, εφέτος υπογράφηκαν 274 συμβάσεις για 8.284 στρέμματα, ενώ πέρυσι είχαν υπογραφεί 1 12 συμβάσεις για 3.280 στρέμματα.

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι επίδοξοι καλλιεργητές;
Κατ΄ αρχας, ότι, εάν έχει προηγηθεί καλλιέργεια σιταριού, η απόδοση του φυτού θα είναι πολλαπλάσια. Λόγω του μεγάλου βάθους του ριζικού του συστήματος, επίσης, ο ηλίανθος εκμεταλλεύεται καλύτερα τα αποθέματα του νερού και, κατά συνέπεια, η παραγωγή μεγιστοποιείται.

Η φυτεια δεν θα πρεπει να ποτίζεται περισσότερες από τρεις με πέντε φορές σε διάστημα 4060 ημερών, ενώ το τελευταίο πότισμα θα πρέπει να πραγματοποιείται στα μέσα Ιουλίου, ώστε τα νερά να καταλήγουν στις αντλίες βαθέων φρεατίων (πο-μώνες) και το νερό να αξιοποιείται με τον καλύτερο τρόπο.

Το κόστος ανέρχεται από 30 έως 60 ευρώ το στρέμμα, αποτελεί συνάρτηση των εισροών και του ύψους του ενοικίου και δεν απαιτεί εργατικά έξοδα, όπως, επί παραδείγματι, η καλλιέργεια του βαμβακιού, για την οποία απαιτούνται εκτεταμένες σκαλι-στικές ενέργειες. Ενδεικτικά, με εφικτό στόχο παραγωγής της τάξης των 500 κιλών ανά στρέμμα, ο παραγωγός μπορεί να εξασφαλίσει εισόδημα από 75 έως 1 25 ευρώ ανά στρέμμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η απόδοση των χρημάτων που έχουν επενδυθεί θα κυμανθεί από 20% μέχρι και 50% και το ανά στρέμμα κέρδος από 1 5 μέχρι και 65 ευρώ.


Ψηλό φυτό, με μεγάλα, ωοειδή, οδοντωτά στην περιφέρεια φύλλα και τριχωτά. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της ημέρας, η κεφαλή του (επιστημονικά αποκαλείται ταξιανθία) ακολουθεί τον ήλιο και στρέφεται το πρωί προς την Ανατολή. Η κίνηση αυτή, που οφείλεται σε κάμψη του βλαστού, παύει μετά την άνθηση και τη γονιμοποίηση των ανθέων και τα κεφάλια παραμένουν στραμμένα προς την Ανατολή. Η... παραπάνω «χορογραφία» ανήκει στον ηλίανθο, το φυτό που έχει πάψει να καλλιεργείται μαζικά στην Ελλάδα από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, παρότι αποτελεί πηγή αμύθητων οικονομικών και όχι μόνο υπεραξιών.


Δημοσιογραφική υπερβολή; Μάλλον όχι, καθώς, χάρη στον «Helianthus», υπάρχει το ηλιέλαιο αλλά και οι ηλιόσποροι, οι οποίοι χρησιμοποιούνται στην παρασκευή ψωμιού και σε πολύ μικρό μέγεθος ως πτηνοτροφή.


Οι σπόροι του, αλεσμένοι, χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αφεψήματος που μοιάζει με τον καφέ, ενώ ωμοί και άψητοι παρουσιάζουν μεγάλες θεραπευτικές ιδιότητες, με ευεργετικές συνέπειες σε περιπτώσεις βήχα, φαρυγγίτιδας ή κρυολογήματος.


Το καλύτερο όλων; Οι ηλιούχοι σπόροι του αποτελούν ιδανική ΄ πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοκαυσίμων, που προέρχονται από κομμάτια ξύλου, οργανικά προϊόντα ή από φυτά. Μάλιστα, κατά την καύση του βιοντίζελ που προέρχεται από τον ηλίανθο, εκλύεται στην ατμόσφαιρα μόνο το διοξείδιο του άνθρακα που το φυτό έχει απορροφήσει κατά τη διάρκεια της ημέρας και, κατά συνέπεια, συμβάλλει στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.

Πλεονεκτήματα
Με την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει θέσει στόχο έως το 2020 τα βιοκαύσιμα να αντιπροσωπεύουν το 10% της αγοράς καυσίμων και ένα στρέμμα ηλίανθου να έχει υπολογιστεί ότι παράγει κατά μέσο όρο από 43 έως 75 λίτρα βιοντίζελ, η καλλιέργεια του «χρυσοφόρου» αυτού φυτού φαίνεται να επιστρέφει δυναμικά τα τελευταία χρόνια στον θεσσαλικό κάμπο. Ακόμα ένα από τα πλεονεκτήματα του ηλιάνθου είναι ότι αποτελεί επένδυση ιδιαίτερα «χαμηλού ρίσκου» για τους αγρότες, επειδή, όπως αναφέρουν ειδικοί γεωπόνοι στο «Κ», έχει χαμηλό κόστος. Δεν απαιτείται, δηλαδή, παρά ο μισός προϋπολογισμός σε σχέση με την καλλιέργεια βαμβακιού και το ένα τρίτο των χρημάτων σε σύγκριση με το καλαμπόκι.


Και, με δεδομένη τη μεγάλη ζήτησή του από τη βιομηχανία, όπως και τη στροφή 180 μοιρών προς τα ενεργειακά φυτά, η καλλιέργεια του ηλιάνθου στις περισσότερες των περιπτώσεων συμβασιοποιείται, εξασφαλίζοντας σταθερά κέρδη για τον παραγωγό. Και είναι τόσο μεγάλο το επιχειρηματικό ενδιαφέρον, που, κατά βάση, οι ενδιαφερόμενες εταιρείες σε συνεργασία με τα γεωπονικά γραφεία στους κατά τόπους νομούς και τους αγροτικούς συνεταιρισμούς προσεγγίζουν τους αγρότες, προσφέροντας συμβόλαια. Σε ποια τιμή κλείνονται τα «deals»; Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση της Καλαμπάκας, όπου η τοπική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών έχει συμφωνήσει με εταιρεία αποζημίωση ύψους 42,5 λεπτών ανά κιλό.

Πράσινη επένδυση από τα Ελληνικά Πετρέλαια

Πράσινη επένδυση ύψους 12,5 εκατ. ευρώ δρομολογούν τα Ελληνικά Πετρέλαια.

Η επένδυση αφορά την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής και θερμότητας από βιομάζα ισχύος 4,6 MW στο Σουφλί του Έβρου.

Η μελέτη των ΕΛΠΕ για την επένδυση κατατέθηκε στις 9 Ιουνίου στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, αναμένεται να λάβει τη σχετική έγκριση εντός εξαμήνου και θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία μετά από δύο χρόνια, το 2013, που θεωρείτα κομβική χρονιά για τη βιομάζα δεδομένου ότι καταργούνται οι επιδοτήσεις και δημιουργούνται συνθήκες αναδιοργάνωσης της αγροτικής παραγωγής.

Η μονάδα θα μπορεί να απορροφήσει 50.000 τόνους πρώτης ύλης σε ετήσια βάση.

Σύμφωνα με την ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΑΕ, στόχος είναι να καλυφθεί εξ ολοκλήρου από την τοπική αγροτική παραγωγή, δηλαδή, υπολείμματα από καλλιέργειες καλαμποκιού και βαμβακιού, αγριαγκινάρα και άλλα ενεργειακά φυτά.

Από την κατασκευή της μονάδας αναμένεται να δημιουργηθούν περισσότερες από 50 θέσεις εργασίας στο νομό, αφού θα προκύψουν ανάγκες για την παραγωγή και τη συγκέντρωση των χιλιάδων τόνων βιομάζας που θα αξιοποιούνται ως καύσιμη ύλη στο εργοστάσιο.

Από τις πρώτες επαφές της ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ήδη έχει προκύψει ενδιαφέρον από 30-40 αγρότες.

Κρ. Αρσένης: Συνεχίζεται η εξάπλωση του μύκητα που νεκρώνει τα πλατάνια

Την επιτακτική ανάγκη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει άμεσα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της επιδημίας που απειλεί τα πλατάνια στην Ελλάδα και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόνισε με γραπτή ερώτησή του ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Κρίτων Αρσένης. «Στην Ελλάδα η ασθένεια καταγράφηκε για πρώτη φορά στη Μεσσηνία το 2003, όπου και ήταν αρκετά διαδεδομένη, νεκρώνοντας χιλιάδες πλατάνια στις όχθες των ποταμών και αιωνόβιους πλάτανους στις πλατείες των χωριών», αναφέρει χαρακτηριστικά στην Ερώτησή του ο κ. Κρίτων Αρσένης. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή είναι η δεύτερη ερώτηση του ευρωβουλευτή προς την Επιτροπή για τον περιορισμό της εξάπλωσης του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου, καθώς η Επιτροπή στην αρχική της απάντηση δε διαβλέπει κίνδυνο επιδημίας στην ΕΕ.

Τα χιλιάδες νεκρά πλατάνια, ωστόσο, στην Ελλάδα και τη Γαλλία, καταδεικνύουν το εντελώς αντίθετο. Εάν δε ληφθούν άμεσα μέτρα, ο μύκητας θα διαδοθεί σε όλη την Ευρώπη προκαλώντας τεράστια οικολογική καταστροφή.

Με αφορμή την κατάθεση της ερώτησης ο Κρίτων Αρσένης δήλωσε τα εξής:

«Πρόσφατο δημοσίευμα της γαλλικής εφημερίδας Figaro αναφέρεται στην ολική νέκρωση χιλιάδων αιωνόβιων πλάτανων στο Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, Canal du Midi στη Ν. Γαλλία, από το μεταχρωματικό έλκος πλατάνου. Πρόκειται για μια καταστρεπτική ασθένεια που προσβάλλει όλα τα είδη πλατάνου και προκαλείται από ένα παθογόνο καραντίνας, το μύκητα Ceratocystis platani, που ήρθε στην Ευρώπη από τη Β. Αμερική κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. Ο συγκεκριμένος μύκητας έχει καταγραφεί επιπλέον στην Ιταλία, την Ελβετία και την Ελλάδα, ενώ υπάρχουν ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες για την παρουσία του στο Βέλγιο, την Ισπανία, τη Σερβία, την Αρμενία και πρόσφατα και το Ιράν. Στην Ελλάδα η ασθένεια καταγράφηκε για πρώτη φορά στη Μεσσηνία το 2003, όπου και ήταν αρκετά διαδεδομένη, νεκρώνοντας χιλιάδες πλατάνια στις όχθες των ποταμών και αιωνόβιους πλάτανους στις πλατείες των χωριών. Έκτοτε, η ασθένεια έχει λάβει τρομακτικές διαστάσεις με εκτεταμένες προσβολές στην Ηλεία, την Αρκαδία, την Αχαία και με τους ερευνητές του ΕΘΙΑΓΕ να την καταγράφουν το 2010 στη Θεσπρωτία, στις όχθες του ποταμού Καλαμά και στο Νομό Ιωαννίνων. Είναι πολύ πιθανό ο μύκητας να έχει προσβάλλει και άλλες περιοχές στην Ελλάδα και να μην έχει ακόμη εντοπιστεί. Κύριος υπαίτιος για τη διασπορά του εξαιρετικά μεταδοτικού μύκητα είναι οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Τα μηχανήματα εκσκαφής που εργάζονται σε περιοχές με προσβεβλημένα δέντρα μεταφέρουν το μύκητα σε άλλες περιοχές που μπορεί να είναι και σε μεγάλη απόσταση από την αρχική εστία προσβολής. Επίσης, ο μύκητας διασπείρεται και με τα μολυσμένα εργαλεία κοπής κλαδιών όπως τα πριόνια, τα τσεκούρια κτλ. αλλά και από τις αμυχές που προκαλούνται στα πλατάνια από καρφιά που χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων, αφισών κτλ.Ένας πλάτανος, ανεξάρτητα από το μέγεθος και την ηλικία του, εάν προσβληθεί από το μύκητα είναι καταδικασμένος, καθώς δεν υπάρχει θεραπεία. Καθίσταται αναγκαία η λήψη προληπτικών μέτρων. Τα εργαλεία κοπής πρέπει να απολυμαίνονται, ενώ σε περιοχές όπου εμφανίζονται πλατάνια με σημάδια ξήρανσης να ενημερώνεται άμεσα το δασαρχείο και κάθε εργασία να διακόπτεται.Ο ανατολικός πλάτανος που είναι ιδιαίτερα ευπαθής στην ασθένεια είναι το κυρίαρχο αυτοφυές είδος της παραποτάμιας βλάστησης στην Ελλάδα. Σύμφωνα με ερευνητές του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) εάν δε ληφθούν άμεσα δραστικά μέτρα αντιμετώπισης της ασθένειας, τα νεκρά δένδρα πλατάνου στην Ελλάδα θα αριθμούνται σε εκατομμύρια σε μερικές δεκαετίες. 

Πρέπει να δράσουμε άμεσα για να προστατεύσουμε τα πλατάνια μας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αναγκαίο να εκδώσει έγκαιρα απόφαση σχετικά με τη λήψη έκτακτων μέτρων για την αποφυγή της εξάπλωσης του μύκητα στην ΕΕ και να χρηματοδοτήσει την επιστημονική έρευνα για τη δραστική αντιμετώπιση της θανάσιμης ασθένειας του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου».

Δείτε σχετικό άρθρο στο περιοδικό «Γεωργία – Κτηνοτροφία» τεύχος 7 του 2010

Le sacrifice des platanes du canal du Midi

Construitau XVIIe siècle pour développer le commercedu blé, ce sentier d'eau est l'un des plus anciens canaux d'Europeencore en fonctionnement. Crédits photo : Alexandre GELEBART/REA/Alexandre GELEBART/REA

Frappés de maladie, 42.000 arbres de la voie classée au patrimoine de l'Unesco risquent l'abattage.

Ombres tutélaires d'un patrimoine séculaire, les 42.000 platanes qui bordent les quelque 239 km du canal du Midi vont être sacrifiés. Rongée depuis 2006 par un mal incurable répondant au nom de Ceratocystis platani, la voûte arborée fait aujourd'hui l'objet de plans d'abattage et de campagnes de replantation par les pouvoirs publics pour tenter de sauver son classement au patrimoine de l'humanité, décidé par l'Unesco en 1996.

Emblématique de l'ouvrage de Pierre Paul de Riquet, réalisé sous le règne de Louis XIV entre 1666 et 1681, elle encadrait jusqu'alors cette voie navigable appréciée des touristes, qui relie la Garonne à la mer Méditerranée. Construit pour développer le commerce du blé, ce sentier d'eau est l'un des plus anciens canaux d'Europe encore en fonctionnement. D'abord nommé Canal royal en Languedoc, il est rebaptisé par les révolutionnaires canal du Midi en 1789. Ses contemporains le considèrent alors comme le plus grand chantier du XVIIe siècle.

Avec une telle dimension historique et patrimoniale, une majesté qui frappe encore l'œil et la mémoire des nouvelles générations, la suppression de cette architecture végétale suscite émoi et inquiétude. Chez les amoureux de la nature mais aussi et surtout chez les élus locaux, qui craignent des conséquences touristiques et un déclassement par l'Unesco, même s'il ne semble «pas à l'ordre du jour» selon le ministère de l'Écologie. Interpellé sur le sujet alors qu'il était mardi à Agde, dans l'Hérault, le président de la République a assuré que le gouvernement s'associerait aux élus locaux pour «sauver» le canal du Midi, un «patrimoine exceptionnel». «C'est un grand malheur et je vais demander à Frédéric Lefebvre et Nathalie Kosciusko-Morizet de vous recevoir», a promis Nicolas Sarkozy à Agnès Jullian, vice-présidente de la région Languedoc-Roussillon.

---

«Ce ne sera plus le même canal»

Par Jean-Wilfrid Forquès (à Toulouse)

Ce canal ombragé par deux rangées de platanes est célèbre dans toute l'Europe. Les photographes l'ont mis en valeur et les touristes sont nombreux chaque année à marcher ou rouler à bicyclette sur les berges. Certains goûtent encore mieux le charme du canal en naviguant à bord de péniches. Mais ce sont les mariniers qui en parlent le mieux. «Chez les Pinquet, nous sommes mariniers de père en fils», explique fièrement Paul, «depuis plusieurs générations maintenant, les membres de ma famille naviguent sur le canal du Midi pour transporter des marchandises entre Agen et Bordeaux, ou Béziers et Toulouse. Et l'abattage des arbres est une terrible nouvelle». Originaire de Bordeaux, Paul Pinquet habite à Sète avec toute sa famille : «Lorsque je passe près de Trèbes (Aude), où les arbres malades ont été sacrifiés, je suis très triste. L'autre jour, en longeant le canal, j'ai repéré des marques de couleur sur les arbres. J'ai compris qu'il s'agissait des arbres touchés par ce mal incurable. Cela dit, il est difficile d'aller à l'encontre de cette décision. Il n'y a pas d'autres solutions. Les responsables sont obligés de faire des choix.»

«Touristes peinés»

En novembre prochain, des arbres seront replantés dans ce secteur. VNF a choisi le platanor, un hybride résistant aux attaques du Ceratocystis platani, le chancre coloré. Plus au nord, à Toulouse, à la capitainerie du port Saint-Sauveur, «la question de l'abattage des arbres est également dans toutes les conversations», constate Sylvianne Huguet, capitaine du port. «Les touristes qui se baladent sur le canal du Midi sont peinés par cette décision», ajoute-t-elle. C'est le cas de Maurice, touriste belge passionné de navigation : «J'ai la boule au ventre. Cela me fait beaucoup de peine.» Plus loin, Bruno, un habitué du canal, ajoute, la gorge nouée : «Le canal du Midi sans les platanes, ce n'est plus le canal du Midi. Certes, il y a bien des programmes de replantation, mais nous ne pourrons pas voir ces arbres avant 30 ou 40 ans. J'espère que le canal du Midi ne va pas perdre son label Unesco.»

INTERVIEW - Jacques Noisette, responsable de la communication de Voies navigables de France du Sud-Ouest, explique les contraintes de l'abattage massif.

LE FIGARO. - Abattre tant d'arbres malades, c'est une décision difficile qui a été prise ?
Jacques NOISETTE. - C'est le moins que l'on puisse dire. Pour VNF, c'est un véritable crève-cœur. Cela dit, compte tenu de l'impact de cette maladie sur les arbres qui bordent le canal du Midi, il n'était pas question de rester les bras croisés. Aujourd'hui, il existe un seul moyen de lutter contre le chancre. Pour cela, il faut abattre les arbres contaminés et tous les arbres qui sont situés dans le périmètre immédiat, même s'ils sont sains ! Ensuite, il faudra brûler sur place les arbres malades. Du coup, nous devrons restaurer la berge car nous allons devoir déraciner les souches des platanes.
Est-ce que la contamination peut concerner la totalité des arbres qui entourent le canal du Midi ?
Aujourd'hui, fort heureusement, sur les 42 000 arbres, tous ne sont pas contaminés. Nous estimons à 2 000 le nombre d'arbres malades. En revanche, depuis 2006, date d'arrivée des premiers foyers, il y a eu une augmentation constante du nombre des cas. Cela montre une accélération très nette de la maladie. En 2013, la moyenne annuelle des abattages atteindra 4 000 arbres et les 42 000 platanes actuels auront disparu d'ici quinze à vingt ans.
Doivent-ils être abattus ?
Pour l'instant, il est difficile de dire si nous devons abattre tous les platanes. Il est sûr que le phénomène de prolifération de ce mal est en expansion. L'eau et les bateaux sont des vecteurs de propagation du chancre coloré. Les 42 000 arbres sont donc très clairement menacés ! Cela ne veut pas dire forcément qu'ils seront tous atteints, un jour, par la maladie.
Avez-vous estimé le coût de ces opérations d'abattage ?
D'ores et déjà, nous pouvons affirmer qu'il est très important. Il est estimé à 200 millions d'euros, dont le financement reste encore à déterminer. Le calendrier des abattages va donc se poursuivre dès le mois d'octobre. En 2011, nous étions à un millier arbres. En 2012, nous allons passer à la vitesse supérieure. Avec près de 4 000 arbres abattus. Dans le même temps, cet hiver, nous allons lancer deux programmes de replantation dans les secteurs les plus touchés de l'Aude : Villedubert, qui sera replanté en frênes, et Trèbes, où nous avons opté pour des platanors, un hybride résistant aux attaques du chancre coloré. Nous avons souhaité varier les essences en cas de nouvelles maladies.
Le label Unesco est-il menacé ?
Si nous n'avions rien fait, nous aurions pu perdre ce label ! En revanche, l'Unesco ne déclassera pas le canal parce que certains platanes sont malades. VNF va donc mettre le paquet pour lutter contre cette maladie. Nous sommes dans une logique de restauration. L'Unesco jugera de ce qui a été fait pour assurer la sauvegarde du bien.
Propos recueillis par Jean-Wilfrid Forquès

---

Comment les hommes diffusent le champignon

Qu'on le nomme par son nom scientifique, Ceratocystis platani, ou par son appellation commune, «chancre coloré», cela ne change rien au fond : le microchampignon qui infeste les platanes est un véritable fléau. «On a tout essayé pour l'éradiquer», assure Gilbert Chauvel, expert de la DGAL (Direction générale de l'alimentation) pour les zones non agricoles. «Que ce soit des produits chimiques tels que des fongicides, ou des produits biologiques tels que des champignons ou des bactéries antagonistes, rien ne marche», poursuit le spécialiste. Le nombre d'arbres morts se compte en plusieurs dizaines de milliers.

Une variété résistante



Identifié sur des platanes américains dans l'État du New Jersey en 1929, ce champignon a vraisemblablement franchi l'Atlantique dans le bois des caisses transportant du matériel pour les militaires américains lors de la Seconde Guerre mondiale. «C'est ce qui explique que les premières attaques sont apparues sur des arbres de villes portuaires, à Naples en Italie et à Marseille en France», explique encore Gilbert Chauvel. Les premiers arbres touchés l'ont été dans le parc Borély en 1946. Aujourd'hui, la région Paca est gravement touchée, et, dans une moindre proportion, le Languedoc-Roussillon, le Midi-Pyrénées, Rhône-Alpes et la Corse. Outre l'Italie, le champignon a également été confirmé en Suisse et en Grèce. Quant aux États-Unis, seize États seraient aujourd'hui concernés.
Le problème est particulièrement aigu le long du canal du Midi car la maladie est propagée par l'eau. «La croissance ne peut qu'être exponentielle», souligne l'expert de la DGAL. Mais il faut aussi se rendre à l'évidence : c'est l'homme qui est le meilleur allié du champignon ! Ce ne sont ni des insectes ni le vent qui le transporte mais le plus souvent les outils utilisés par des entreprises qui entretiennent les bords de route, creusent des tranchées aux abords des grands arbres ou encore nettoient les fossés. «Il suffit qu'un outil touche le tronc ou les racines d'un arbre contaminé pour qu'il devienne vecteur de la maladie auprès des arbres sains qui se trouvent aux alentours», raconte encore le spécialiste. Une simple voiture avec son pare-chocs peut transporter le chancre coloré ! Un arrêté national de lutte visant à mieux encadrer la prophylaxie et mieux gérer les foyers est en préparation au ministère de l'Agriculture : il devrait non seulement détailler les pratiques mais également prévoir une formation et imposer un niveau de compétence minimum pour les personnes qui travaillent sur ou aux abords des platanes.
Si l'on ne sait pas juguler Ceratocystis platani, André Vigouroux, un scientifique de l'Inra (aujourd'hui à la retraite) a fort heureusement réussi après plusieurs années de recherche à créer en 2003 une variété résistante. Baptisé «platanor» (platane en or), cet arbre est le seul qui survit au champignon. D'ores et déjà, 2 500 de ces arbres ont été plantés. Reste qu'il va falloir créer plusieurs autres variétés de platanes pour envisager de reconstituer le patrimoine perdu. Un seul clone présente une trop grande fragilité si le chancre coloré venait à contourner la résistance de ce platanor. «Il faut impérativement introduire de la variabilité génétique pour éviter tout risque de contournement de la résistance à court ou moyen terme», insiste Gilbert Chauvel.

http://www.lefigaro.fr

Αυστηρά μέτρα για την παραγωγή, τυποποίηση και διακίνηση του ελαιολάδου ζητάει ο Σύνδεσμος Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης

Την αυστηρή εφαρμογή και τήρηση των κανόνων που διέπουν την παραγωγή, τυποποίηση, διακίνηση και πώληση του ελαιολάδου ζητάει ο Σύνδεσμος Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, του ΕΦΕΤ και του ΣΔΟΕ. Ο Σύνδεσμος τονίζει ακόμα ότι μετά τη γνωστοποίηση για ελληνοποίηση ελαιολάδων στην περιοχή των Χανίων, καταδικάζει οποιαδήποτε ενέργεια από οπουδήποτε και αν προέρχεται, η οποία στοχεύει στην νόθευση του Κρητικού ελαιολάδου.

Προσθέτει ακόμα τέτοιες ενέργειες έχουν στόχο την παραπληροφόρηση του καταναλωτικού κοινού σχετικά με το ελαιόλαδο και γενικά στην ανάμειξη του κρητικού ελαιολάδου με οποιοδήποτε άλλο ελαιόλαδο.

Ακολουθεί η ανακοίνωση του Συνδέσμου Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΥΤΕΚ σε έκτακτη συνεδρίαση του και αφού έλαβε γνώση για την ελληνοποίηση ελαιολάδων στην περιοχή των Χανίων, αποφάσισε τα παρακάτω:

• Καταδικάζει οποιαδήποτε ενέργεια από οπουδήποτε και αν προέρχεται , η οποία στοχεύει στην νόθευση του Κρητικού ελαιολάδου, στην παραπληροφόρηση του καταναλωτικού κοινού σχετικά με το ελαιόλαδο και γενικά στην ανάμειξη του Κρητικού ελαιολάδου με οποιοδήποτε άλλο ελαιόλαδο.
• Ζητεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης , του ΕΦΕΤ και του ΣΔΟΕ, με συστηματικούς ελέγχους να προβαίνουν στην αυστηρή εφαρμογή και τήρηση των κανόνων που διέπουν την παραγωγή, τυποποίηση, διακίνηση και πώληση του ελαιολάδου.
• Να δημοσιοποιήσει τις θέσεις του ΣΥΤΕΚ και να αναδείξει την ζημιά που υφίσταται το ΚΡΗΤΙΚΟ ελαιόλαδο στο σύνολο του , με ενέργειες οι οποίες βλάπτουν την ποιότητα και την εικόνα του ,τόσο στην εσωτερική αλλά και στην διεθνή αγορά.