Τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου είναι η εποχή που ωριμάζουν οι περισσότερες ποικιλίες ροδιάς. Το ρόδι είναι ένας φαγώσιμος καρπός που άρχισε να γίνεται δημοφιλής τα τελευταία χρόνια για τις ευεργετικές του ιδιότητες.
Ρόδια
Παραδοσιακά, το ρόδι αποτελεί σύμβολο ευτυχίας και καλοτυχίας. Πολλά γούρια της πρωτοχρονιάς έχουν σχήμα ροδιού. Σαν συμβολική κίνηση γονιμότητας από τους Ελληνιστικούς χρόνους έως και σήμερα, σπάμε ένα Ρόδι στο πάτωμα σε γάμους και την πρωτοχρονιά, σε ένδειξη αφθονίας, γονιμότητας και καλής τύχης.
Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για τις παραδόσεις γύρω από το ρόδι και τη ροδιά θα βρείτε στο: "Ρόδι" Το Σύμβολο της Καλοτυχίας στη Γη της Αρχαίας Ιωλκού .
Η Ροδιά
Άνθος ροδιάς
Η ροδιά είναι θάμνος (αν και τις περισσότερες φορές έχει την εμφάνιση δέντρου). Είναι φυλλοβόλο φυτό. Η Ροδιά είναι αυτογόνιμη. Δε χρειάζονται μέλισσες για την επικονίαση. Μία νέα ροδιά αρχίζει να παράγει καρπούς μετά τον τρίτο χρόνο. Ο κορμός της ροδιάς αρχίζει να διακλαδίζεται από χαμηλά. Τα άνθη της ροδιάς είναι λευκά ή κόκκινα, ανάλογα με την ποικιλία.
Το άνθος αρχίζει να μετασχηματίζεται σε ρόδι
Η ροδιά είναι ένας ανθεκτικός θάμνος. Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις από το έδαφος. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε ξηρά, σκληρά και χαλικώδη εδάφη. Αντέχει ακόμη και πότισμα με υφάλμυρο νερό. Για να έχουμε όμως ικανοποιητική παραγωγή και ποιοτικά ρόδια, το έδαφος θα πρέπει να είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και αμμοαργιλώδες, ενώ τα ποτίσματα θα πρέπει να είναι τακτικά.
Το ρόδι αρχίζει να μεγαλώνει
Το ιδανικό κλίμα για την καλλιέργεια της ροδιάς είναι το θερμό. Δεν ευδοκιμεί σε κρύα κλίματα ή σε περιοχές με ομίχλη και ψυχρούς ανέμους. Τα σημεία που θα φυτευτούν οι ροδιές πρέπει να είναι ηλιόλουστα.
Όσον αφορά τη λίπανση της ροδιάς, το Πανεπιστήμιο της Αριζόνας συστήνει λίπασμα 8-8-8. Άλλες πηγές προτείνουν λίπασμα 16-16-16 Και στη δύο περιπτώσεις η λίπανση γίνεται σε δύο περιόδους, το Νοέμβριο και το Μάρτιο. Τα νεαρά φυτά (3 με 5 χρονών) θέλουν περίπου 1 κιλό λίπασμα ανά δέντρο, ενώ τα μεγαλύτερα 2 κιλά ανά δέντρο.
Πως να μη σκάνε τα ρόδια
Για να μη σκάσουν τα ρόδια, θα πρέπει να ποτίζετε τακτικά τη ροδιά τους θερμούς μήνες του καλοκαιριού. Αν δεν το κάνετε, η απότομη λήψη νερού από το φυτό κατά τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές, θα κάνει τα ρόδια να σκάσουν.
Πολλαπλασιασμός - σπορά της ροδιάς
Η ροδιά πολλαπλασιάζεται με δύο τρόπους. Σπέρνοντας σπόρους και χρησιμοποιώντας μοσχεύματα.
Πολλαπλασιασμός με Μοσχεύματα
Ο πιο εύκολος τρόπος πολλαπλασιασμού της ροδιάς είναι με μόσχευμα. Η καλύτερη περίοδος για να πάρουμε το μόσχευμα είναι νωρίς το καλοκαίρι.
1. Το μόσχευμα θα πρέπει να παρθεί από ένα ώριμο δέντρο (μεγαλύτερο των 3 χρονών).
2. Πάρτε το μόσχευμα από κάποιο σημείο ανάμεσα στα κλαδιά. Μην επιλέξετε να πάρετε μόσχευμα από τα άκρα ενός κλαδιού (κορυφή ή κοντά στον κορμό).
3. Τα μοσχεύματα που προέρχονται από νεαρούς βλαστούς, χρειάζονται μικρότερη προσπάθεια για να βλαστήσουν.
4. Κόψτε το μόσχευμα διαγώνια από το δέντρο. Χρησιμοποιήστε ένα κοφτερό εργαλείο ώστε να μην πληγώσετε τη ροδιά.
5. Αφαιρέστε τα φύλλα από το μόσχευμα.
6. Βουτήξτε το άκρο του μοσχεύματος που θα βάλετε στο χώμα μέσα σε ορμόνη ριζοβολίας. Η ορμόνη ριζοβολίας θα βοηθήσει το μόσχευμα να δημιουργήσει ρίζες.
7. Τοποθετήστε το μόσχευμα κατά τα 2/3 μέσα σε μία γλάστρα που έχετε βάλει χώμα και περλίτη. Ο περλίτης βοηθά στη διατήρηση της υγρασίας.
8. Ποτίζετε τακτικά μέχρι να αναπτυχθεί το ριζικό σύστημα.
Η ανάπτυξη νέων φυτών ροδιάς από μοσχεύματα είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να πολλαπλασιάσετε τις ροδιές.
Πολλαπλασιασμός της ροδιάς με σπόρους
Αν θέλετε μπορείτε να πολλαπλασιάσετε τη ροδιά με σπόρους, η διαδικασία είναι η ακόλουθη:
1. Αφαιρέστε από το ρόδι τα σπυριά και μέσα από κάθε σπυρί βγάλτε το σπόρο.
2. Αφήστε τους σπόρους να στεγνώσουν για αρκετές ημέρες.
3. Φυτέψτε τους σπόρους σε φυτώριο, χρησιμοποιώντας ειδικό χώμα για φυτώρια.
4. Το βάθος που θα τοποθετήσετε τους σπόρους είναι περίπου 1,5 εκατοστά.
5. Τοποθετήστε το φυτώριο σε ένα ζεστό μέρος που το βλέπει ο ήλιος.
6. Ποτίζετε τακτικά ώστε το χώμα να είναι υγρό, αλλά όχι μουσκεμένο.
7. Οι σπόροι θα αρχίσουν να βλασταίνουν σε περίπου 2 εβδομάδες.
8. Όταν τα φυτά φτάσουν σε ύψος 6 με 8 εκατοστά, αφαιρέστε τα πιο αδύναμα φυτά.
9. Αφήστε τα φυτά ροδιάς να μεγαλώνουν μέσα σε κλειστό χώρο μέχρι να φτάσουν σε ύψος τα 60 εκατοστά.
10. Τα υγιή φυτά θα φτάσουν σε αυτό το ύψος σε περίπου 2 μήνες.
11. Τώρα ήρθε η ώρα να τα μεταφυτέψετε σε μεγαλύτερη γλάστρα και να τα αφήσετε να μεγαλώνουν σε κλειστό χώρο ή να τα μεταφυτέψετε στην τελική τους θέση στον κήπο.
Ποικιλίες ροδιάς
Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες ροδιάς που μπορείτε να προμηθευτείτε από φυτώρια και να τα φυτέψετε στον κήπο σας.
Ξένες ποικιλίες ροδιάς
Από τις ξένες ποικιλίες ροδιάς οι πιο δημοφιλείς είναι οι:
- Wonderful
- Granada
- Sweet
- Angel Red
Η ποικιλία Wonderful είναι η πιο διαδεδομένη. Παράγει πολύ μεγάλα ρόδια που έχουν κόκκινη φλούδα και ζουμερό περιεχόμενο. Φτάνει σε ύψος τα 6 μέτρα. Τα ρόδια της ποικιλίας Wonderful ωριμάζουν στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Η ποικιλία Granada, παράγει ρόδια που είναι πιο μικρά από αυτά της Wonderful αλλά είναι πολύ πιο κόκκινα. Τα ρόδια της ποικιλίας Granada ωριμάζουν περίπου ένα μήνα νωρίτερα από αυτά της ποικιλίας Wonderful.
Η ποικιλία Sweet (Γλυκό), παράγει τα πιο γλυκά και ζουμερά ρόδια από όλες τις ποικιλίες. Η σάρκα τους έχει ροζ χρώμα. Το ύψος του δέντρου φτάνει τα 4 μέτρα.
Η ποικιλία Angel Red είναι μία πρόσφατη ποικιλία ροδιάς. Έχει αρχίσει να γίνεται δημοφιλής τα τελευταία χρόνια. Τα ρόδια που παράγει ωριμάζουν τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου, νωρίτερα δηλαδή από τις υπόλοιπες ποικιλίες. Η ποικιλία Angel Red παράγει τα περισσότερα ρόδια από τις άλλες ποικιλίες. Ο καρπός έχει ένα φωτεινό κόκκινο χρώμα και είναι πολύ ζουμερός. Μάλιστα τα ρόδια αυτής της ποικιλίας προτιμούνται για την παραγωγή χυμού ροδιού. Ένα ακόμη πλεονέκτημα που έχει είναι ότι τα σπόρια είναι συνήθως μαλακά, έχουν γλυκιά γεύση και μπορούν να καταναλωθούν.
Άλλες ξένες ποικιλίες ροδιάς είναι οι:
- Balegal
- Cloud
- Crab
- Fleshman
- Francis
- Green globe
- King
- Phoenicia
Ελληνικές ποικιλίες ροδιάς
Οι Ελληνικές ποικιλίες ροδιάς διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις Γλυκιές ροδιές και τις Ξινές ροδιές (ξινοροδιές).
Γλυκιές ροδιές
- Πολίτικη
- Καράβελος
Ξινές Ροδιές
- Λειφάνια
- Τσιποροδιά
- Χοντροροδιά (Καμπάτικα)
- Κρασοροδιά
- Γούνες
- Ξινοροδιά (Αγριοκαμπάτικα)
Πιθανές ωφέλειες του ροδιού
Το 2010 κατοχυρώθηκαν 23 κλινικές δοκιμές με το National Institutes of Health (http://www.nih.gov/) για να εξεταστούν οι επιδράσεις εκχυλισμάτων από ρόδι ή από την απλή κατανάλωση χυμού από ρόδι, για τις παρακάτω ασθένειες:
- Καρκίνος του προστάτη
- Υπερπλασία του προστάτη
- Διαβήτης
- Λέμφωμα
- Λοίμωξη Ρινοϊού
- Κοινό κρυολόγημα
- Οξειδωτική τάση στη διαβητική αιμοδιαπίδυση
- Αθηροσκλήρωση
- Στεφανιαία νόσο
- Βρεφική εγκεφαλική βλάβη
- Αιμοδιαπίδυση για νεφρική ανεπάρκεια
Σε προκαταρκτικές κλινικές έρευνες σε ανθρώπους, βρέθηκε ότι ο χυμός του ροδιού είναι αποτελεσματικός στη μείωση του κινδύνου από παθήσεις της καρδιάς, αρτηριοσκλήρωση και καρδιαγγειακά νοσήματα.
Σε μία περιορισμένη έρευνα σε υπερτασικούς ασθενείς, βρέθηκε ότι η κατανάλωση χυμού από ρόδι για δύο εβδομάδες, οδήγησε σε μείωση της συστολικής πίεσης.
Η κατανάλωση χυμού από ρόδι αναχαιτίζει τις ιογενείς λοιμώξεις, ενώ εκχυλίσματα από ρόδι έχουν αντιβακτηριδιακή δράση έναντι της οδοντικής πλάκας.
Παρόλο που η έρευνα γύρω από τις επιδράσεις του ροδιού στην υγεία βρίσκεται ακόμη σε προκαταρκτικό στάδιο, οι κατασκευαστές προϊόντων από ρόδι χρησιμοποιούν τα αποτελέσματα της εξελισσόμενης έρευνας για να προωθήσουν τα προϊόντα τους.
Το ρόδι στην Ινδική Αγιουρβέδα
Στο αρχαίο Ινδικό ιατρικό σύστημα Αγιουρβέδα (Ayurveda), το ρόδι χρησιμοποιείται εκτενώς ως πηγή παραδοσιακών θεραπειών για πολλές ασθένειες.
Ο φλοιός του ροδιού και ο φλοιός του δέντρου της ροδιάς, χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική για τη θεραπεία ενάντια στη διάρροια, τη δυσεντερία και τα παράσιτα του πεπτικού συστήματος. Οι σπόροι και ο χυμός του ροδιού θεωρούνται ευεργετικά για την καρδιά και το λαιμό.
